Jak duży teren zamieszkują szopy?
Szop pracz (Procyon lotor) jest w Polsce gatunkiem obcym oraz inwazyjnym. Jego naturalny zasięg występowania rozciąga się od Kanady i Stanów Zjednoczonych na północy, poprzez Meksyk, Amerykę Centralną i południowe Karaiby.
Szopy żyją zarówno na obszarach wiejskich, leśnych, jak i miejskich. Są zwierzętami o dużym zróżnicowaniu siedlisk i są znane ze swojej elastyczności – oportunizmu żywieniowego i przystosowywaniu się do różnych warunków środowiskowych. Mogą być spotykane w lasach, przybrzeżnych terenach bagien, parkach miejskich, a nawet na terenach zaludnionych, gdzie poszukują jedzenia wśród śmieci i odpadków.
Dorosłe samce szopów mają około 2 do 3 razy znacznie większe areały osobnicze niż dorosłe samice. Latem areały są o 23% do 50% większe niż zimowe (Hohmann i in. 2000). Warto podkreślić, że stare drzewostany dębowe zapewniają ważne źródła pożywienia, takie jak żołędzie, schronienie i legowiska. Podziemne nory są częściej wykorzystywane jesienią i zimą, zwłaszcza gdy temperatury są niskie. Ponadto nory są częściej używane przez osobniki młodociane niż dorosłe, a samice częściej niż samce korzystają z dziupl (McWilliam i Wilson 2015).
Areał osobniczy szopa wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset hektarów. Średni areał osobniczy szopów na terenach podmokłych w Parku Narodowym Ujście Warty wynosi od 8.4 km2 w okresie od jesieni do zimy oraz 4.4 km2 od wiosny do lata (Bartoszewicz i in. 2008). Z kolei na terenach podmiejskich areał występowania szopów jest o wiele mniejszy i wynosi 1 km2. Pojedyncze osobniki w lesie zajmują w okresie jesienno-zimowym 57,9 km2, natomiast od wiosny do końca lata 13,7 km2 (Bartoszewicz i in. 2008). Zasięgi osobników w znacznym stopniu pokrywają się (średnio 65% wg badań). Natomiast badania telemetryczne w Niemczech przeprowadzone ponad 20 lat temu mówią o wartościach od 243 do 514 ha u samców i 680-1236 ha u samic (Hohmann i in. 2000). Jeszcze w 1998 roku Hohmann wskazywał gęstości populacji szopa pracza od 2 do 4 osobników na 100 ha, gdzie zimą areały były o wiele mniejsze.
Jedne badania nad szopami w USA określają wartości areałów między 37.1 - 11.8 ha (McWilliam i Wilson 2015) oraz od 300 ha dla samców i 200 ha dla samic. Warto zaznaczyć, że areały samic częściowo się pokrywają (Wehtje i Gompper, 2011). W Gruzji zasiedlają obszar od 65 hektarów dla samców i 39 ha dla samic. Zakłada się, że niskie zagęszczenie to od 0,5 do 3 na km2 (Wilson i Ruff, 1999).
Podsumowując wielkość obszaru zajmowanego przez szopa (Procyon lotor) może być zróżnicowana w zależności od dostępności pożywienia i warunków środowiskowych. W obszarach miejskich i podmiejskich, gdzie pożywienie jest łatwiej dostępne, zajmowane obszary mogą być mniejsze, a populacje są gęstsze. W bardziej dzikich obszarach, gdzie dostępność pożywienia jest niższa szopy zamieszkują większe obszary.
Literatura:
Magdalena Bartoszewicz, Henryk Okarma, Andrzej Zalewski, and Justyna Szczęsna "Ecology of the Raccoon (Procyon lotor) from Western Poland," Annales Zoologici Fennici 45(4), 291-298, (1 August 2008). https://doi.org/10.5735/086.045.0409
Hohmann, U. & Gerhard, R. & Kasper, M. (2000). Home range size of adult raccoons (Procyon lotor) in Germany. Zeitschrift fü Saugetierkunde. 65. 124-127.
Molly McWilliams & James A. Wilson (2015) Home Range, Body Condition, and Survival of Rehabilitated Raccoons (Procyon lotor) During Their First Winter, Journal of Applied Animal Welfare Science, 18:2, 133-152, DOI: 10.1080/10888705.2014.950733
Wehtje M., Gompper M.E. (2011). Effects of an experimentally clumped food resource on raccoon Procyon lotor home-range use. Wildl. Biol., 17: 25–32.
Wilson, D., S. Ruff. 1999. The Smithsonian Book of North American Mammals. Washington, D.C.: The Smithsonian Institution Press.